فیلتر شکن چیست و چگونه کار میکند؟

فیلتر شکن چیست؟

تقریبا میتوانیم بگویم 95% کاربران اینترنت در ایران برای دسترسی به سایت های مسدود شده از فیلتر شکن استفاده میکنند. حال این فیلتر شکن چیست که در قلب کامپیوتر کاربران اینترنت ایرانی جای باز نموده است؟ تعریف عموم مردم از فیلتر شکن برنامه ای میباشد که دسترسی به سایت های فیلتر شده را مهیا میکند. اما واقعاً کار فیلتر شکن فقط برطرف نمودن محدودیت های اعمال شده از سوی ISP های ایران میباشد؟

فیلترینگ سایتها چگونه اعمال میشود؟

ابتدا لازم است بدانیم که فیلترینگ سایتها چگونه اعمال می شود.همانطور که در ویندوز برای امنیت بیشتر نیاز به وجود Firewall میباشد در شبکه های اینترنت هم برای افزایش امنیت از Firewall استفاده میکنند. کار اصلی Firewall مسدود سازی ارتباطات بدون مجوز میباشد. پس هر ISP برای افزایش امنیت کاربران خود نیاز به استفاده از Firewall دارد. و بهتر است بدانید همین Firewall ها هستند که ارتباط شما را به یک سایت خاص محدود (فیلتر) میکنند.
فیلتر شدن سایتها توسط Firewall انواع مختلفی دارد که یکی از آنها بستن Port و IP Address سایت میباشد. یکی دیگر مسدود نمودن دسترسی به دامنه سایت است. یکی دیگر فیلتر شدن سایتها که دارای کلمات تعریف شده در Firewall ها میباشند. و … پس به طور کلی فرایند Filter شدن سایتها توسط Firewall سرویس دهندگان اینترنت (ISP) انجام میشود.یعنی به عبارت واضحتر سرویسهای ارائه دهنده اینترنت مانند adsl که زیر نظر مخابرات می باشند و شبکه های دیتای همراه مانند همراه اول ، رایتل ، ایرانسل و ... بسته به قوانین و سیاستهای موجود اقدام به فیلترینگ سایت و یا سرور خاصی می نمایند.

فیلتر شکن چیست؟

اگر بخواهم فیلتر شکن را توضیح دهم اول باید بگویم که کلا کلمه “فیلتر شکن” اشتباه است و اصلا فیلتر شکن برای رفع محدودیت های اینترنت ساخته نشده. بلکه با گذشت زمان و ایجاد محدودیت ها از آن با نام فیلتر شکن و برای رفع محدودیت های اینترنت استفاده شد.فیلتر شکن ها در واقع سرویس های Tunneling میباشند که از پروتکلهای ایمن (همانند L2TP/IPSec) برای ایجاد یک کانال امن در بستر اینترنت استفاده میکنند. حال دلیل اصلی ساخت این سرویس ها و پروتکل ها چه میباشد؟
همانطور که میدانید شبکه اینترنت به کلیه کشورها و شهرهای دنیا متصل میباشد و بیش از سه میلیارد کاربر در سراسر دنیا از اینترنت استفاده میکنند. پس نا امن بودن اینترنت یک امر اجتناب ناپذیر میباشد. چرا که هر فردی با اندکی دانش در زمینه تست نفوذ میتوانید به سادگی شروع به Analyze نمودن شبکه کند و اطلاعات کاربران را به تاراج برد. اینجاست که کمپانی ها و شرکت ها برای ایجاد ارتباط با دیگر شعبه ها خود نیاز به یک ارتباط امن پیدا میکنند. تا امنیت اطلاعات محرمانه خود را حفظ کنند. پس نیاز به یک سرویس امن همانند VPN است. همان که از آن به عنوان فیلتر شکن یا VPN یاد میشود.

سرویس VPN چگونه کار میکند؟

VPN مخفف عبارت Virtual Private Network به معنی "شبکه مجازی خصوصی" است.

VPN یک شبکه خصوصی را از طریق شبکه‌های عمومی مانند اینترنت گسترش می‌دهد. مثلاً فرض کنید که شبکه خصوصی شرکتی در داخل ساختمان آن شرکت محدود شده و برای دسترسی به آن باید به داخل ساختمان برویم. اما در مواقعی ما دسترسی فیزیکی به آن مکان را نداریم ولی باید به شبکه خصوصی آن جا وصل شده و با آن کار کنیم. مثلاً زمانی که شما در مسافرت هستید و اتفاقی می‌افتد که سریعاً باید به شبکه وصل شوید یا امروزه که اصطلاح کار از راه دور مطرح است، کاربران با استفاده از اتصالات VPN به شبکه وصل شده و کار خود را انجام می‌دهند. اتصالات وی‌پی‌ان کاملاً امن بوده و غیرقابل شنود و رمزگشایی هستند.در گذشته برای گسترش داده شبکه‌های خصوصی از اینترانت (Interanet) استفاده می‌شد. اینترانت نوعی شبکه است که برای ارتباط و تبادل داده از اینترنت استفاده نکرده و یک شبکه کاملاً اختصاصی بین شرکت‌ها است. اینترانت‌ها بدون واسط اکسترانت هیچ ارتباطی با شبکه اینترنت ندارند. یعنی می‌توان اینترانت را مانند یک اینترنت شخصی برای شرکت‌ها تعریف کرد که از پروتکل و استانداردهای اینترنت استفاده می‌کند اما بسیار محدود تر و دسترسی به آن تنها برای افراد تایید شده امکان پذیر است. مثلاً شبکه بانک‌ها، دانشگاه‌ها و ... اغلب از نوع اینترانت هستند.
راه اندازی اینترانت بسیار پر هزینه بوده و برای اغلب شرکت‌ها امکان پذیر نیست. از طرفی امنیت آن و امکان دسترسی افراد غیر مجاز همیشه تهدیدی بزرگ برای شبکه‌های اینترانت به حساب می‌آید. به همین دلیل روش ارتباط وی‌پی‌ان مطرح شد که کم هزینه تر، امن تر، قابل انعطاف تر و فرایند خطایابی آن نیز سریع تر است.

 VPN با ایجاد یک Tunnel یا کانال امن در بستر اینترنت سیستم شما را به VPN Server متصل میکند تا شما بتوانید از منابع شبکه VPN Server استفاده کنید.یعنی سایتهای که سرویس VPN را برای رفع فیلترینگ میفروشند ابتدا شما را با یک کانال ایمن شده از پروتکلهای امن (PPTP – L2TP/IPSec) به سرور های خود متصل میکنند سپس از آنجا شما را به شبکه داخلی خود که اینترنت میباشد متصل میکنند. به همین صورت کلیه محدودیت های اعمال شده توسط ISP ها دور زده میشود. چرا که حالا دیگر از کشور دیگری به اینترنت متصل شده اید.

سرویس Proxy چگونه کار میکند؟

فیلتر شکن ها انواع مختلفی دارند و سرویس VPN فقط یکی از آنها میباشد. پس بگزارید یکی دیگر از این سرویس ها را که Proxy نام دارد بررسی کنیم.
کار Proxy هم تقریبا همانند VPN میباشد. در اصل از سرویس Proxy برای مخفی ماندن کاربران شبکه داخلی از متجاوزان شبکه خارجی (اینترنت) استفاده میشود.How Proxy Work نه برای رفع فیلترینگ بلکه برای افزایش امنیت کاربران شبکه داخلی. هنگامی که از سرویسهای Proxy استفاده میکنید ابتدا داده ها Encapsulate شده و به Proxy Server متصل میشود. سپس از کارت شبکه دیگر Proxy Server به اینترنت متصل میشود. که باعث میشود کلیه محدودیت های اعمال شده توسط ISP ها دور زده شود. معمولا اکثر سرویسهای رایگان فیلتر شکن همان Proxy میباشند.

آیا فیلتر شکن ها امنیت دارند؟

اینکه آیا فیلتر شکن ها ایمن میباشند یا خیر، بسته به نحوه استفاده شما دارد. همانطور که گفتم هنگامی که از یک فیلتر شکن مثل Proxy یا VPN استفاده میکنید. ابتدا به سرو همان سرویس متصل شده، پس کلیه اطلاعاتی که رد و بدل میشود توسط آن سرور قابل رویت میباشد. اگر دیده شدن اطلاعات شما برای صاحبان سرورهای فیلتر شکن اهمیت نداشته باشد. پس امنیت اطلاعات شما تامین است. در غیر اینصورت استفاده نکنید بهتر میباشد.

استفاده از پروتکل HTTPS در حین استفاده از فیلتر شکن

اگر برای دور زدن تحریم بعضی از سایتها ناچار به استفاده از VPN یا Proxy های عمومی شدید. سعی کنید وارد سایت های شوید که از پروتکل HTTPS استفاده میکنند. چرا که استفاده از پروتکل HTTPS ارتباط شما را با وب سرویس مقابل در برابر نفوذ متجاوزان تا حدی ایمن میکند.